Kulak zarında delik meydana geldiği zaman kulağa kaçan sular, enfeksiyona bağlı olarak, kulağın akmasına neden olur. Bu akıntılar işitmeyi sağlayan kemiklerde erimeye neden olarak işitmede kalıcı hasarlar meydana getirir. Kulak zarı, 15 – 20 desibel işitmeyi arttıran bir dokudur. Eğer delik olursa işitme azalır. Delik kulak zarı, su ile etkileşime girdiğinde enfeksiyon oluşturur. Bu enfeksiyon da hastada kalıcı işitme hasarı oluşturur. Yüz felci, menenjit, baş dönmesi, beyin apsesi, kulak apsesi gibi enfeksiyonlar meydana gelebilir.
Timpanoplasti, kulak zarında delik olan ya da kronik olarak orta kulak iltihabı bulunan hastalarda orta kulak ve kemik içinde yer alan iltihabı temizleyerek kulak zarını tamir etme operasyonudur. İltihap gözlenmeyen durumlarda kulak zarının tamir edilme işlemi ise Miringoplasti olarak adlandırılmaktadır.
Timpanoplasti ameliyatı, teknik olarak kulak zarı ve orta kulaktaki işitme sisteminin onarılması, orta kulakta ve kulak arkasındaki mastoid kemik içerisinde yer alan iltihabın temizlenme işlemidir.
Operasyon, hastada saptanan rahatsızlığın boyutlarına göre sadece kulak zarında yer alan deliğin onarılması (miringoplasti) ve zar onarımı ile birlikte orta kulakta yer alan kemikçik sisteminin onarılması (timpanoplasti), mastoid kemik içine doğru ilerlemiş iltihabın temizlenmesi (mastoidektomi) ya da bu ameliyatların kombinasyonu (timoanomastoidektomi) ile birlikte gerçekleştirilmektedir.
Timpanoplasti ameliyatında delik kulak zarı kapatılarak yardımcı operasyonlar yardımı ile sesin iletimini sağlayan kemikçik tamir edilir. İhtiyaç duyulan doku, kıkırdak, kemik parçaları ya da orta kulak için oluşturulan yapay protezler kullanılır.
Kulak zarı, kulak kanalının içinde yer alan dış kulak ve orta kulağı ayıran ince bir zardır. Kulak zarı delinmesi bu zarın yırtılması ya da delinmesi sonucunda meydana gelir. Kulak zarında delik meydana gelmesi ile işitme kaybı yaşanır, bazen de kulaktan dışarıya doğru bir akıntı oluşur. Yırtılma bazen kulaklarda uğultu ve çınlama sesi hissedilebilir. Bu durum ağrı oluşturmaz. Bazı durumlarda kulaklarınızda oluşan yırtık ve delikler kendiliğinden kapanabilse de şiddetli vakarlarda ameliyat gerekmektedir.
Günlük yaşamımızda karşılaşabildiğimiz çeşitli faaliyetler kulakta basınç değişiklikleri zar delinmesine neden olabilmektedir. Barotravma olarak bilinen bu durum ile birlikte kulak içerisinde yer alan basıncın dışarıdaki ile farklı olmasından kaynaklanmaktadır.
Kulak zarı delinmesine neden olabilecek durumları şöyle sıralayabiliriz:
Kulak zarı delinmesi belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Eğer kulakta yoğun akıntı varsa, doktorunuz ilk olarak kulak kanalınız temizler. Bu işlemden sonra hasta iki ayrı muayeneden geçer.
Kulak zarının yer aldığı iki rol vardır. Bunlardan biri işitmedir. İşitme, ses dalgaları çaptığında kulak zarı titrer. Orta ve iç kulaklar ses dalgalarını sinyallere dönüştürür. İşitme sinirleri ise bu sinyali beyne ileterek işitmeyi gerçekleştirir. İkinci rolü ise korumadır. Kulak zarı, orta kulağı su, bakteri ve diğer maddelerden koruyan bir dokudur.
Kulak zarında meydana gelen deliğin kapanması birçok kişide kendiliğinden gerçekleşmektedir. Ciddi bir enfeksiyon ya da işitme kaybı yoksa zar ameliyat gerekmeden kapanabilir. Fakat belirtilerin ortaya çıkmasından itibaren doktor görüşü almayan hastalarda enfeksiyon riski yüksektir ve kalıcı işitme kaybı meydana gelebilir. Bu nedenle kulak zarının yırtıldığını belirten bir durumda hasta doktora yönlendirilmelidir. Doktor muayene ettikten sonra duruma göre ağrı kesici, antibiyotik ya da ameliyat önerecektir.
Timpanoplasti, orta kulak ve kulak kemiği içerisinde yer alan iltihabın temizlenerek kulak zarı ve işitme sisteminin tamir edilme işlemidir. Bu ameliyat, kronik orta kulak iltihaplarında ve kulak travmasına bağlı olarak meydana gelen kulak zarı yırtıklarının tamirinde uygulanır.
Ameliyat öncesinde hastaya işitme testi uygulanır. Tomografi çekilerek kulağın işitme durumu ve kulak kemiğinin iç yapısı hakkında veriler toplanır. Ameliyatı hastanın durumu göz önüne alınarak ve genellikle kulak arkasından kesi yapılarak gerçekleştirilir. Kulak kemiği içinde yer alan hastalıklı dokuların bulunduğu durumlarda ise kulak kemiğinin içi temizlenir. Bu işlem “mastoidektomi” olarak adlandırılır.
Timpanoplasti ameliyatı, genel anestezi ile ağrısız gerçekleştirilmektedir. Ameliyat süresi, ameliyatta uygulanacak olan işleme bağlı olarak 1 – 3 saat arasında sürmektedir. Kulak çevresinde yer alan kas kılıfı ve kıkırdak gibi dokulardan faydalanılarak kulak zarında oluşan delik tamir edilir. Ameliyat sonrasında şiddetli ağrı gözlemlenmemektedir. Basit ağrı kesiciler oluşan ağrı için yeterli olacaktır. Timpanoplasti ameliyatı sonrasında bir hafta antibiyotik tedavisi ve hekiminizin uygun gördüğü sıklıkta kulak pansumanı yapılmaktadır. Operasyon sonrasında en az 1 ay kulağı sudan korumak gerekmektedir.
Genellikle Timpanoplasti ameliyatından sonraki gün pansumanınız yapıldıktan sonra taburcu edilirsiniz. Ameliyattan sonra dikkat etmeniz gerekenler noktalar şunlardır;